Współczesne oczyszczanie ścieków przemysłowych, często realizowane jest w konwencji dwustopniowej chemiczno-biologicznej. Na pierwszym, fizykochemicznym stopniu przekształca i zmniejsza się oraz wyrównuje ładunek organiczny jak również eliminuje toksyczne składniki nieorganiczne. Istotną rolą tego stopnia jest detoksykacja oraz regulacja relacji BZT5/ChZT, której poziom decyduje o biodegradowalności na drugim i uzyskaniu efektu ekologicznego na wylocie instalacji. Najtrudniejszym wyzwaniem jest połączenie dwóch światów chemicznego z biologicznym, różniących się charakterem przemian oraz ich kinetyką. Opracowanie i wdrożenie technologii wymaga przeprowadzenia prób w skalach pośrednich przed etapami projektowania i budowy instalacji docelowej. Interesującym kierunkiem w rozwoju i aplikacji metod osadu czynnego do oczyszczania ścieków przemysłowych jest zastosowanie reaktorów sekwencyjnych (SBR) sprzężonych z reaktorami membranowymi (MBR), które szeroko stosujemy w pełnych skalach technologicznych dla potrzeb oczyszczania różnych kategorii ścieków przemysłowych.

Procesy oczyszczania ścieków zarówno metodami fizykochemicznymi jak i biologicznymi oraz metodami mieszanymi są nierozerwalnie związane z powstawaniem wtórnych odpadów w postaci osadów i/lub szlamów. Takie strumienie należy poddać procesom wstępnej obróbki na instalacji oczyszczającej, a następnie różnym formom unieszkodliwiania, zagospodarowania lub składowania. Obróbka wstępna najczęściej sprowadza się do koncentracji suchej masy. Odwadnianie osadów i/lub szlamów z procesów oczyszczania ścieków przemysłowych jest zagadnieniem złożonym i wymaga czasu na dobór odpowiedniej techniki jak również optymalizację przed etapem wdrożenia w docelowej skali obejmującej wielkość generowanych szlamów o specyficznym poziomie uwodnienia i specyficznych właściwościach fizykochemicznych oraz reologicznych. Zagadnienie optymalnego odwadniania szlamów jest integralną częścią prawidłowo prowadzonej gospodarki wodno-ściekowej nowoczesnego przedsiębiorstwa produkcyjnego.

Produkcja wyrobów z aluminium generuje strumienie ścieków technologicznych o specyficznym składzie oraz istotnym zróżnicowaniu objętościowym. Proces technologiczny oczyszczania winien być oparty na zintegrowanym kojarzeniu strumieni w takich relacjach objętościowych oraz ładunkowych aby możliwa była maksymalna redukcja przede wszystkim ekstraktu eterowego oraz toksycznych składników śladowych.

Opracowano fizykochemiczne i procesowe podstawy technologii oraz wdrożono w docelowej skali instalację pozwalającą na niezależne i/lub zintegrowane podczyszczanie z zastosowaniem między innymi koagulacji, strącania chemicznego, a także głębokiego utleniania.Proces redukcji ładunku jest tak prowadzony aby mieszana objętość ścieków podczyszczonych nie zawierała formaldehydu, a relacje ChZT(BZT)/N/P były optymalne dla końcowego oczyszczania metodami biologicznymi. Istotą opracowanej metody jest również pełna detoksykacja i możliwość regulacji ładunkowej na wlocie i wylocie instalacji strumieni ścieków z dwóch różnych źródeł ich generowania: lakierni płyt MDF oraz zespołu prasy CPS. Wybudowaną instalację przedstawia poniższa dokumentacja fotograficzna obejmująca wybrane węzły procesowe.

Pochodną produkcji wyrobów cukierniczych są ścieki technologiczne o bardzo wysokim i zróżnicowanym stężeniu ładunków organicznych oraz wysokiej zawartości form azotowych, a także ekstraktu eterowego. Ścieki o takim składzie  charakteryzują się tendencję do przebiegu samorzutnych reakcji biochemicznych i chemicznych pomiędzy składnikami puli ładunku, co implikuje zastosowanie specyficznych metod obróbki.

Przemysłowe przetwarzanie owoców i warzyw wymaga znaczących objętości wody technologicznej na poszczególnych etapach przygotowania i obróbki surowca. W zależności od rodzaju przetwarzanego materiału całkowite zużycie wody na poszczególne przetwórcze operacje i procesy jednostkowe jest różne a generowane ścieki charakteryzują się specyficzną strukturą ładunku będącego pochodną składu wyjściowego wsadu.

Trudność oczyszczania ścieków technologicznych z sektorów przemysłowych przetwórstwa owocowo-warzywnego polega na istotnej zmienności surowcowej i okresowości procesów przetwórczych, co implikuje określone oraz istotnie zmienne warunki wyjściowe w wymiarze procesowym fizykochemicznego podczyszczania, a także końcowego oczyszczania metodami biologicznymi. Takie warunki wyjściowe wymuszają konieczność opracowania technologii ściśle dopasowanej do specyfiki produkcyjnej zakładu przetwórczego.

 

Ścieki technologiczne generowane w różnych sektorach przemysłu przetwarstwa owoców i warzyw charakteryzują się przede wszystkim wysokimi ładunkami chemicznego oraz biochemicznego zapotrzebowania na tlen, zawiesin oraz właściwościami redukującymi o obniżającym się poziomie parametru rH podczas ich przetrzymywania.

Produkcja spożywcza często wiąże się z szerokim asortymentem wytwarzanych finalnych wyrobów, co skutkuje istotnym zróżnicowaniem oraz zmiennością składu ścieków technologicznych. Fizykochemiczna podczyszczalnia ścieków technologicznych wytwarzanych przy produkcji jogurtów, masła i miksów została wdrożona na terenie Zakładu Produkcyjnego należącego do przedsiębiorstwa P.H.U. JAGR w Warlubiu.

Jednym z zasadniczych etapów oczyszczania tłuszczów roślinnych jest usuwanie wolnych kwasów tłuszczowych na drodze ich strącania do postaci nierozpuszczalnych mydeł. Powstające w ten sposób odpady w warunkach silnie kwaśnego środowiska i wysokiej temperatury poddaje się na autonomiczej instalacji przekształcaniu w wolne kwasy tłuszczowe. Instalację wytwarzania wolnych kwasów tłuszczowych z mydeł sodowych wybudowano dla Zakładów Tłuszczowych KRUSZWICA S.A. w Kruszwicy, co zilustrowano poniższą dokumentacją fotograficzną.

Ścieki pofarbiarskie w ładunku zanieczyszczeń zawierają mieszaninę składników farb macierzystych oraz detergenty stosowane do wodnego oczyszczania urządzeń przygotowujących i nanoszących farby. Oczyszczanie takich ścieków wymaga zastosowania złożonych operacji i procesów jednostkowych zarówno na fizykochemicznym jak i biologicznym stopniu. Poniżej wdrożony zespół instalacji fizykochemicznej i biologicznej oczyszczalni ścieków technologicznych z produkcji ozdobnych i ochronnych oklein do wyrobów z drewna na terenie Zakładu Produkcyjnego IMPRESS DECOR w Ełku.

Materiały powłokowe należą do kategorii substancji zabezpieczających i ozdobnych, bez których trudno wyobrazić sobie współczesne produkty o charakterze użytkowym. Stosowanie ich na powierzchniach wydłuża istotnie cykl życia produktu oraz zwiększa walory estetyczne, czyniąc atrakcyjnym dla użytkownika. Procesy produkcyjne wytwarzania materiałów powłokowych związane są z powstawaniem ścieków, które bezwzględnie należy poddać oczyszczaniu wstępnemu, przed skierowaniem do kanalizacji. Opracowana technologia oparta na metodzie głębokiego utleniania została wdrożona w systemie „pod klucz”, w formie instalacji, która w praktyce jest eksploatowana w trybie sekwencyjno-porcjowym. Szlamy powstające w etapach fizykochemicznej obróbki strumieni ściekowych kierowane są na ciśnieniowa prasę ramową.

Substancje powłokowe stosowane do celów dekoracyjnych, ozdobnych i zabezpieczających są z fizykochemicznego punktu widzenia układami polidyspersyjnymi, o kreślonej w czasie trwałości. Ścieki z procesów przygotowania i nanoszenia substancji powłokowych pochodzą głównie z wodnego oczyszczania powierzchni i urządzeń produkcyjnych. Opracowano metodę wielostopniowego, fizykochemicznego podczyszczania ścieków z takich procesów technologicznych. Istota metody opiera się na zastosowaniu etapowej koagulacji połączonej z głęboką koprecypitacją na wstępnych etapach obróbki strumieni oraz końcowego doczyszczania metodą wysokosprawnego głębokiego utleniania. Przykład takiej instalacji wykonanej w systemie „pod klucz” zamieszczono na poniższej dokumentacji fotograficznej. Przedmiotową instalację wykonano na zlecenie Zakładu Produkcyjnego należącego do przedsiębiorstwa CEMBRIT S.A.

Ścieki technologiczne z kompleksowej produkcji akumulatorów charakteryzują się najczęściej kwaśnym odczynem, znaczącą zawartością zawiesin, oksyanionów oraz metali ciężkich stanowiących podstawowy składnik mas chemicznych ogniw elektrycznych. W poniższej dokumentacji fotograficznej zamieszczono przykład instalacji oraz opracowanej i wdrożonej technologii oczyszczania ścieków poprodukcyjnych sprzężonej z odzyskiem metali ciężkich, którą opracowano w systemie „pod klucz” dla Zakładu Produkcyjnego Jenox Akumulatory Sp. z o.o. w Chodzieży.

Procesy przemysłowe związane z wytwarzaniem akumulatorów i baterii trakcyjnych związane są z wykorzystaniem wody o szczególnych parametrach czystości oraz powstawaniem ścieków poprodukcyjnych. Ważnym aspektem gospodarki wodno-ściekowej współczesnych produkcji jest możliwość zamykania obiegów wodnych, sprzężonych z oczyszczaniem, umożliwiającym wysokosprawną eliminację obciążeń, na przykład w postaci ołowiu. W przypadku występowania metalu tworzącego ładunek w różnych, koordynacyjnych formach specjacyjnych, ważny jest dobór metod skutecznego usuwania wszystkich postaci występowania. Opracowana i wdrożona technologia pozwala na zintegrowane oczyszczanie ścieków z jednoczesnym odzyskiem strumienia wodnego w formie obiegowej wody technologicznej. Powstające szlamy po etapach fizykochemicznej obróbki strumieni ciekłych kierowane są na ciśnieniową prasę komorową a filtrat do obiego technologicznego.